ประวัติโรงเรียนโดยย่อ

                        โรงเรียนบ้านหนองแมงดา ตั้งขึ้นครั้งแรกในปี  พ.ศ. 2502 สมัยเรือตรี ดนัย  เกตุศิริ เป็นนายอำเภอ  ครูใหญ่คนแรกคือ  นายพรมมา  หล้าบุดดา  มีครูทำการสอนด้วยกัน  2  คน  อาคารเรียนเป็นอาคารชั่วคราว  สมัยนั้นการคมนาคมไปมาไม่ค่อยสะดวกติดต่อกันด้วยความยากลำบากต้องเดินทางด้วยเท้าหรือใช้ม้าเป็นพาหนะและมีการใช้จักรยานบ้างชาวบ้านส่วนใหญ่พูดภาษาภูไท  ความเป็นอยู่  อยู่กันอย่างเรียบง่าย  บริเวณรอบหมู่บ้านเป็นทึบ  อุดมไปด้วยต้นไม้  อาณาเขตติดต่อกับอำเภอเสนางคนิคม  อำเภออำนาจเจริญ  อำเภอพนา  อำเภอเขมราฐและอำเภอดอนตาล  จึงง่ายต่อการแทรกแซง  จากผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ และเข้ามามีบทบาทในหมู่บ้านในที่สุด

                ประมาณปี  พ.ศ. 2507 – 2508  ความรุนแรงเพิ่มขึ้นเรื่อยๆความปั่นป่วนเดือดร้อนเกิดขึ้นไปทั่ว  ชาวบ้านไม่มีความปลอดภัยอยู่กันด้วยความหวาดระแวง  ในที่สุดทางราชการจึงอพยพชาวบ้านไปอยู่ในที่ปลอดภัยโดยไปอาศัยอยู่บ้านหนองไฮน้อย  ตำบลหนองข่า  และเขื่อนน้ำพองตามลำดับ

                ต่อมาปี  พ.ศ. 2526  พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยในภาคตะวันออกเฉียงเหนือได้มอบตัวต่อทางการ  กลับมาพัฒนาชาติไทย  ความสงบร่มเย็นได้กลับมาอีกครั้ง  ประชาชนชาวบ้านหนองแมงดาที่ยังเป็นห่วงบ้านเกิดเมืองนอน  เรือกสวนไร่นาของตนเอง  จึงได้อพยพกลับมาตั้งถิ่นฐานที่เดิม  เป็นการเริ่มต้นชีวิตใหม่และได้ทยอยเข้ามาเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

                ระหว่างปี  พ.ศ. 2526 -  2527 ตำรวจตระเวนชายแดนได้เข้ามามีบทบาททางการศึกษาในหมู่บ้าน

ที่มีปัญหา ขอจัดตั้งโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนขึ้นที่บ้านหนองแมงดา  ตำบลโคกก่ง  อำเภอชานุมาน  ให้ความรู้พื้นฐานตามหลักสูตรประถมศึกษาแก่ลูกหลานบ้านหนองแมงดาเป็นเวลา  2  ปี

                เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม  2530 ได้ขอโอนโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านหนองแมงดา 

ให้สำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ  ได้ทำพิธีอย่างเป็นทางการโดยมีนายสว่าง  มุสิกะสาร  นายอำเภอชานุมานเป็นประธานร่วมด้วย  กับนายอุปกรณ์  บุญรอด  ผช.หน.ปอ. ชานุมานในขณะนั้นมีคณะผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานการประถมศึกษาอำเภอชานุมานข้าราชการทุกหน่วยงานในอำเภอ

ชานุมานตลอดจนพ่อค้าประชาชนได้เข้าร่วมพิธีเปิดในครั้งนี้ด้วย

                ต่อมาได้มีการแต่งตั้งนายวีระ  เอกศรี    มาดำรงตำแหน่งครูใหญ่ที่โรงเรียนบ้านหนองแมงดาและขอตัวนายเสน่ห์   กาเล็ก  อาจารย์  1  โรงเรียนบ้านหนองไฮ  มาช่วยราชการและมีครูอาสาสมัครช่วยทำการสอน  2  คน  คือ นายแหลง  ธนูทอง  และ นายสุนทร  ดีสะอาด  รวมมีบุคลากร  4  คน

                ปี พ.ศ. 2530  มีครู  2  คน  ครูอาสาสมัคร  2  คน  มีนักเรียน  65  คน

                ปี พ.ศ. 2531 มีครู  6  คน  ครูอาสาสมัคร  2  คน  มีนักเรียน  73  คน

                และในปีเดียวกัน  สปช.  ได้จัดสรรสร้างอาคารเรียนถาวร  1  หลัง  แบบ  สปช. 101/26 จำนวน

3 ห้องเรียน  งบประมาณ  520,000  บาท  ถังเก็บน้ำฝนแบบ  ฝ.33  จำนวน  1  ชุด  งบประมาณ  36,000  บาท

              ปี พ.ศ. 2532  มีครู  6  คน  ครูอาสาสมัคร  2  คน  นักเรียน  91  คน

                ปี พ.ศ. 2533  มีครู  6  คน  ครูอาสาสมัคร  2  คน  นักเรียน  101 คนต่อมาครูอาสาสมัคร  2  คนได้ย้ายไปสอนที่โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนป่าก่อ

                วันที่  13  สิงหาคม  2533  นายวีระ เอกศรีได้รับแต่งตั้งให้ไปดำรงตำแหน่งที่โรงเรียนบ้านแหลไหล่  สปอ.ตระการพืชผล

                วันที่  22  ตุลาคม  2533  สปจ.อุบลราชธานี  ได้มีคำสั่งแต่งตั้งให้นายชำนาญ  ประมงคล  มาดำรงตำแหน่งครูใหญ่  แทนตำแหน่งที่ว่าง  มีครูผู้สอน  5  คน รวมเป็น  6  คน  กับนักการภารโรง  1  คน

               วันที่  17  ธันวาคม  2533 ได้มีคำสั่งแต่งตั้งให้นายชำนาญ  ประมงคล  ไปดำรงตำแหน่งอาจารย์ใหญ่โรงเรียนตชด.บ้านป่งคอม  สปอ.เขมราฐ  จึงทำให้ตำแหน่งครูใหญ่ว่างลงอีกครั้ง

                จนกระทั้งวันที่  10  กันยายน  2536  นายทองสืบ  กุระจินดา  ได้มารับมอบงานในหน้าที่ตำแหน่งครูใหญ่คนใหม่  ตามคำสั่ง  สปจ.อุบลราชธานี ที่ 982/2536  ลงวันที่  27  สิงหาคม  2536  ขณะนั้นมีบุคลากรครูทั้งสิ้น  6  คน  นักเรียน  154  คน  นักการภารโรง  1  คน  ทำการสอนจากชั้นอนุบาล 1 ถึงชั้นประถมปีที่ 6  ตามหลักสูตรประถมศึกษา  2521 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2533)โดยใช้สื่อการเรียนการสอนของ อาร์-ไอ - ที

                ปีการศึกษา  2540  เป็นโรงเรียนปฏิรูปการศึกษาตามนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ  เปิดทำการสอน  3  ระดับ คือ ระดับก่อนประถมศึกษา ( อนุบาล 1, อนุบาล 2 ) ระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา มีนักเรียนในปีนั้น  202  คน  ครู  5  คน   นักการภารโรง  1  คน

                ปัจจุบันปีการศึกษา  2556   มีนายประศาสน์  สิงห์นาค  เป็นผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านหนองแมงดา  ข้าราชการครู  12  คน  พนักงานราชการ  3 คน  ครูอัตราจ้าง 1 คน  ครูธุรการ 1 คน ลูกจ้างชั่วคราวเป็นนักการภารโรง  1  คน  นักเรียน   227  คน